Xương Khớp
TÊ BÌ CHÂN TAY: Xảy ra do đâu và cách điều trị như thế nào?
Th10
Tê bì chân tay là dấu hiệu cảnh báo tổn thương thần kinh, không nên xem nhẹ. Cô bác anh chị cùng khám phá nguyên nhân, cách điều trị không dùng thuốc và mẹo phòng ngừa tại nhà.
Tê bì chân tay – Đừng chủ quan với cảm giác rần rần như kim châm
Hôm nay, dược sĩ muốn chia sẻ một chủ đề nhiều người gặp phải nhưng thường bỏ qua. Đó là tình trạng tê bì chân tay. Cô bác có từng bị tê rần ngón tay, bàn chân, cảm giác như kim châm, tấy bọng? Có khi đứng dậy còn loạng choạng, muốn ngã. Nhiều người nghĩ đó chỉ do ngồi lâu hay ngủ sai tư thế. Nhưng thật ra, đây có thể là dấu hiệu dây thần kinh bị chèn ép.
Nếu để lâu, tê bì có thể dẫn đến yếu cơ, khó vận động, teo cơ hoặc tàn phế. Nhiều người chỉ đi khám khi đã mất cảm giác nóng lạnh ở tay chân, khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn.
Tin vui là: Tê bì chân tay hoàn toàn có thể điều trị nếu phát hiện sớm. Dược sĩ sẽ chia sẻ rõ về nguyên nhân, dấu hiệu sớm, biến chứng nguy hiểm, cách điều trị không dùng thuốc và mẹo phòng ngừa tại nhà. Mời cô bác cùng theo dõi!
Hiểu đúng về tê bì chân tay – Đừng xem thường dấu hiệu ban đầu
Chắc ai trong chúng ta cũng từng bị tê tay, tê chân ít nhất một lần. Có người ngồi xổm lâu, đứng dậy thấy buốt rần rần xuống chân. Có người đang ngủ thì tỉnh dậy vì tay tê cứng, không còn cảm giác.
Dược sĩ cũng từng nghĩ đó chỉ là máu không lưu thông. Nghỉ một lát là hết. Nhưng sau khi học thêm và trao đổi với bác sĩ chuyên khoa, dược sĩ mới hiểu rõ hơn. Tê bì chân tay không chỉ do máu kém mà là dấu hiệu cảnh báo hệ thần kinh đang gặp vấn đề.
Theo bác sĩ trị liệu thần kinh cột sống, tê là triệu chứng phổ biến chỉ sau đau. Thường gặp ở người bị thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống hay viêm rễ thần kinh.
Có người tê đầu ngón. Có người tê cả cánh tay. Có người tê từ vai xuống tay, hoặc từ hông xuống ngón chân. Biểu hiện khác nhau, nhưng nguyên nhân thường giống nhau. Dây thần kinh đang bị chèn ép hoặc tổn thương.
Thần kinh không dễ tự lành như cơ hay gân. Nếu bị chèn ép lâu ngày, dây thần kinh có thể mất chức năng. Khi đó, không chỉ là tê nữa, mà có thể dẫn đến yếu tay chân, mất phản xạ hoặc thậm chí liệt.
Nguyên nhân gây tê bì chân tay thường gặp
Không phải cứ tê tay tê chân là do máu huyết kém. Thực tế, tê bì chân tay thường xuất phát từ vấn đề ở xương khớp hoặc dây thần kinh. Khi các rễ thần kinh bị chèn ép, tổn thương, sẽ gây cảm giác tê rần, buốt, thậm chí mất cảm giác.
1. Chèn ép dây thần kinh từ đĩa đệm và xương khớp
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi đĩa đệm bị thoát vị hoặc lồi ra ngoài, nó sẽ chèn vào dây thần kinh đi ra từ cột sống. Xương khớp thoái hóa, lệch trục cũng tạo áp lực tương tự.
Nếu đĩa đệm cổ bị chèn, người bệnh sẽ thấy tê tay, nhức vai, thậm chí run tay. Nếu thoát vị ở vùng thắt lưng, cảm giác tê buốt có thể lan xuống chân, mông hoặc đùi. Gai cột sống cũng làm hẹp không gian quanh dây thần kinh, khiến dây thần kinh bị kích thích liên tục và gây tê kéo dài.
2. Cơ bị căng cứng lâu ngày
Người làm văn phòng, lái xe, thợ may… thường bị căng cơ vùng cổ, vai, gáy. Khi cơ bị co cứng trong thời gian dài, nó sẽ tạo áp lực lên dây thần kinh. Điều này gây ra cảm giác tê rần rần ở tay hoặc chân.
Nếu căng cơ xảy ra ở vai gáy, dây thần kinh chi phối tay sẽ bị ảnh hưởng. Lúc đó, tay có thể bị tê, buốt, cảm giác nóng lạnh thất thường.
3. Tổn thương thần kinh do bệnh lý toàn thân
Một số bệnh như tiểu đường, thiếu vitamin nhóm B hoặc viêm đa dây thần kinh có thể làm tổn thương thần kinh ngoại biên.
Tình trạng này thường ảnh hưởng đến tay và chân. Ban đầu chỉ là tê nhẹ như kiến bò. Nhưng về sau, cảm giác tê có thể trở nên rần rần như kim châm. Có người còn có cảm giác như đang đi trên bông gòn – chạm đất nhưng không biết mình đang đi.
4. Tư thế sai trong sinh hoạt và làm việc
Ngồi sai tư thế như gù lưng, cúi đầu quá lâu hoặc nằm gối quá cao đều ảnh hưởng đến cột sống. Cột sống bị cong lệch sẽ tạo áp lực lên dây thần kinh.
Nhiều người vì ngủ sai tư thế nên tê tay mỗi đêm. Dân văn phòng nếu không kê tay đúng khi đánh máy cũng dễ bị ảnh hưởng ở vùng cổ – vai – tay, gây tê bì chân tay kéo dài.
5. Thiếu canxi và magie – rối loạn dẫn truyền thần kinh
Canxi và magie là hai khoáng chất quan trọng giúp dẫn truyền thần kinh ổn định. Khi thiếu, dây thần kinh trở nên nhạy cảm hơn và dễ rối loạn tín hiệu.
Người thiếu chất thường bị tê bì tay chân, chuột rút ban đêm hoặc co giật nhẹ ở mí mắt, cơ mặt. Việc bổ sung đầy đủ canxi, magie và vitamin D không chỉ tốt cho xương mà còn giúp giảm rõ rệt triệu chứng tê buốt do thần kinh yếu.
Ai dễ bị tê bì chân tay nhất?
Tê bì chân tay là tình trạng có thể gặp ở bất kỳ ai. Người trẻ hay người lớn tuổi đều có thể bị. Dù là làm việc văn phòng hay lao động ngoài trời, nếu không chăm sóc đúng cách thì vẫn có nguy cơ.
Tuy vậy, bác sĩ chia sẻ rằng có một số nhóm người dễ bị hơn. Dược sĩ xin kể lại để cô bác lưu ý và phòng tránh sớm.
1. Dân văn phòng – Ngồi lâu, ít vận động
Người làm văn phòng như kế toán, hành chính hay kỹ thuật thường ngồi liên tục từ sáng đến chiều. Tay đặt cố định trên chuột, bàn phím. Mắt dán vào màn hình cả ngày. Cơ thể ít thay đổi tư thế.
Lúc đầu, chỉ thấy nhức mỏi cổ, vai, gáy. Nhưng lâu dần bắt đầu tê tay. Có người ngủ dậy thấy tay cứng đờ, cầm điện thoại cũng rớt.
Nguyên nhân là do tư thế ngồi sai và ngồi quá lâu. Điều này khiến dây thần kinh ở vùng cổ, vai, tay bị chèn ép liên tục. Tình trạng kéo dài sẽ gây ra tê bì khó chịu và giảm khả năng vận động.
2. Người làm nghề cúi gập, lặp lại nhiều dễ bị tê bì chân tay
Những ai làm thợ may, thợ tóc, sơn móng, công nhân dây chuyền hay nội trợ đều dễ bị tê bì chân tay. Các công việc này thường phải cúi người, gập cổ tay hoặc giữ một tư thế trong thời gian dài.
Khi đó, dây thần kinh và cơ bị chèn ép liên tục. Lâu ngày sẽ gây tê, buốt, rối loạn cảm giác ở tay hoặc chân.
3. Người lớn tuổi
Càng lớn tuổi, xương khớp càng yếu. Đĩa đệm cũng dễ mất nước và thoái hóa. Điều này làm tăng nguy cơ chèn ép dây thần kinh.
Nhiều cô bác trên 50 tuổi bắt đầu thấy tê hai tay về đêm. Chân đi loạng choạng, bước đi không vững. Thậm chí có người chạm đất mà không biết mình đang bước. Đây là dấu hiệu thần kinh cảm giác đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
4. Người có bệnh lý nền
Những người bị tiểu đường, rối loạn mỡ máu hoặc thiếu vitamin nhóm B cũng rất dễ bị tê bì chân tay. Các bệnh lý này gây tổn thương dây thần kinh ngoại biên. Lúc đầu chỉ tê nhẹ, sau đó có thể mất cảm giác rõ rệt.
Tê bì tay chân không chỉ là bệnh của tuổi già. Mà còn là bệnh của thói quen sống thiếu vận động, tư thế sai, và không chăm sóc xương khớp đúng cách. Nếu cô bác thấy mình thuộc nhóm nguy cơ, hãy phòng ngừa sớm. Đừng chờ đến khi tay yếu, chân không còn cảm giác mới bắt đầu lo lắng.
Tê bì chân tay để lâu – Hậu quả không thể xem nhẹ
Nhiều người vẫn coi nhẹ tình trạng tê tay, tê chân. Khi thấy tê, chỉ xoa bóp hoặc vẫy tay vài cái rồi cho qua. Nghĩ là do nằm nghiêng hay ngồi lâu nên không để ý.
Nhưng thực tế, dược sĩ từng gặp nhiều trường hợp vào viện trong tình trạng nặng. Tay không còn cầm chắc đồ. Chân đi loạng choạng, mất thăng bằng. Tất cả đều bắt đầu từ những cơn tê bì chân tay tưởng như vô hại.
1. Từ tê nhẹ đến yếu liệt – Diễn tiến âm thầm
Ban đầu chỉ là cảm giác tê thoáng qua. Nhưng để lâu, tay dần yếu, cầm nắm kém. Có người chỉ cầm ly nước thôi mà cũng rơi. Chân thì đi không vững, bước hụt hoặc dễ té.
Nếu không xử lý sớm, dây thần kinh sẽ bị tổn thương nặng. Khi đó, nguy cơ yếu cơ hoặc liệt hoàn toàn là rất cao.
2. Teo cơ – Mất khả năng phục hồi
Khi dây thần kinh không truyền được tín hiệu, cơ sẽ dần mất nuôi dưỡng. Lâu ngày, cơ bị teo lại. Một khi đã teo thì khó phục hồi như ban đầu. Chỉ có thể giữ để không teo thêm.
Cô bác thử nghĩ, đôi tay đôi chân dùng cả đời. Nếu đến lúc không còn điều khiển được, cuộc sống sẽ khó khăn biết chừng nào.
3. Ảnh hưởng đến nội tạng
Dây thần kinh cột sống không chỉ điều khiển tay chân. Nó còn liên quan đến tim, phổi và hệ tiêu hóa.
Nếu bị chèn ép nặng, người bệnh có thể thấy thở hụt hơi. Tim đập nhanh bất thường. Ăn uống khó tiêu, đầy bụng. Khi đó, tê bì chân tay không còn là vấn đề tại chỗ mà đã ảnh hưởng toàn thân.
4. Mất ngủ và stress kéo dài
Nhiều người bị tê tay vào ban đêm. Đang ngủ ngon lại tỉnh dậy vì tê, khiến mất ngủ liên tục. Càng mệt thì càng tê. Tê lại khiến cơ thể thêm mệt. Vòng luẩn quẩn này kéo theo lo âu, stress và rối loạn thần kinh thực vật.
Nếu không xử lý sớm, tê bì chân tay sẽ ảnh hưởng nặng đến cả thể chất lẫn tinh thần.
Cách điều trị tê bì chân tay không cần dùng thuốc
Nhiều cô bác khi bị tê tay, tê chân thường ra hiệu thuốc hỏi mua thuốc bổ thần kinh. Có người hỏi vitamin B, có người xin thuốc cho máu lưu thông. Đúng là nếu thiếu chất thì uống thuốc có thể hỗ trợ. Nhưng với người bị tê bì chân tay lâu ngày, chỉ uống thuốc thôi là không đủ.
Nguyên nhân chính thường là do dây thần kinh bị chèn ép. Vị trí chèn có thể ở cổ, lưng hoặc vùng vai gáy. Khi chưa giải phóng được chèn ép này, cảm giác tê sẽ vẫn còn. Uống thuốc chỉ là hỗ trợ, không giải quyết tận gốc.
1. Chỉnh nắn cột sống – Giải phóng chèn ép
Đây là phương pháp bác sĩ chuyên khoa thần kinh cột sống hay dùng. Nghe thì hơi lo, nhưng thực tế rất nhẹ nhàng. Bác sĩ không bẻ mạnh hay giật như nhiều người tưởng. Họ dùng tay để điều chỉnh từng đốt sống về đúng vị trí.
Khi xương khớp về lại đúng trục, dây thần kinh sẽ được giải phóng. Nhờ vậy, triệu chứng tê sẽ giảm rõ rệt. Nhiều người chỉ sau vài buổi chỉnh nắn đã thấy tay bớt tê. Phương pháp này an toàn, không dùng thuốc, không cần phẫu thuật.
2. Laser thế hệ 4 – Hỗ trợ tái tạo thần kinh
Phương pháp này dùng tia laser có bước sóng sâu. Laser chiếu trực tiếp vào vùng dây thần kinh bị tổn thương. Tác dụng là tăng tuần hoàn máu, giảm viêm và hỗ trợ phục hồi tế bào thần kinh. Loại laser này không gây bỏng, không gây đau. Rất phù hợp với người lớn tuổi bị tê bì chân tay lâu ngày.
3. Điện xung – Kích hoạt cơ yếu, phục hồi vận động
Khi tay chân tê lâu, cơ sẽ yếu dần và hoạt động kém. Điện xung dùng dòng điện sinh học nhẹ để kích thích cơ co lại đúng nhịp. Nhờ vậy, cơ được kích hoạt lại và dẫn truyền thần kinh được cải thiện. Cách này giúp phục hồi vận động và giảm rõ tình trạng tê bì chân tay.
4. Tập phục hồi chức năng – Cải thiện linh hoạt, giảm chèn ép
Bác sĩ sẽ hướng dẫn bài tập phù hợp với từng người. Có thể tập nhẹ tại nhà hoặc tập chuyên sâu tại phòng khám. Việc tập luyện giúp tăng sức cơ và giãn cơ đang co cứng. Khi cơ giãn ra, dây thần kinh bớt chèn ép. Nhờ đó, cảm giác tê tay chân cũng giảm dần theo thời gian.
Phòng ngừa tê bì chân tay tại nhà không hề khó
Dược sĩ luôn tin rằng phòng bệnh vẫn là cách tốt nhất. Với tê bì chân tay, chỉ cần mình sống khoa học, ăn uống đủ chất và vận động hợp lý là có thể ngăn ngừa từ sớm. Nhờ đó, tránh được yếu cơ, teo cơ hay thậm chí là liệt về sau.
1. Sắp xếp lại tư thế ngồi làm việc cho đúng giúp phòng ngừa tê bì chân tay
Ghế nên có tựa lưng để giữ lưng thẳng. Điều này giúp giảm áp lực lên cột sống. Màn hình máy tính cần đặt ngang tầm mắt. Như vậy sẽ tránh được việc cúi đầu quá lâu.
Tay nên kê đúng tầm, không buông thõng. Tránh gập cổ tay trong thời gian dài. Thay đổi tư thế nhỏ như vậy thôi nhưng giúp giảm chèn ép lên dây thần kinh. Từ đó phòng ngừa hiệu quả tình trạng tê bì chân tay.
2. Tập vận động nhẹ mỗi ngày phòng tê bì chân tay
Để phòng tê bì chân tay, cô bác nên duy trì vận động đều đặn. Mỗi 30–45 phút ngồi, nên đứng dậy đi lại. Xoay vai, xoay gáy vài vòng để giúp lưu thông máu. Có thể tập thêm động tác yoga, vươn vai hoặc kéo giãn cơ lưng. Nếu có thời gian, đi bộ buổi sáng 15–20 phút cũng rất tốt. Như bác sĩ nói: “Tập trước là phòng bệnh. Đợi tê rồi mới tập là chữa bệnh mất rồi.”
3. Ngủ nghỉ đúng tư thế
Giấc ngủ tốt giúp thần kinh phục hồi. Gối ngủ không nên quá cao. Chiều cao khoảng 7–10cm là phù hợp. Không nên nằm nghiêng lâu một bên hay đè lên tay. Cũng nên đổi tư thế khi ngủ để giảm áp lực lên cột sống. Ngủ đúng tư thế sẽ giảm rõ tình trạng tê bì chân tay.
4. Bổ sung dinh dưỡng cho thần kinh và xương khớp
Nhiều người bị tê là do thiếu chất. Bổ sung đúng dưỡng chất sẽ hỗ trợ giảm tê từ gốc.
4.1. Canxi hữu cơ kết hợp D3 và K2
Canxi hữu cơ dễ hấp thu. Ít gây táo bón và không tạo sỏi thận như canxi thường. Vitamin D3 giúp hấp thu canxi vào máu. K2 giúp đưa canxi vào xương. Bộ ba này giúp xương chắc khỏe. Đồng thời hạn chế thoái hóa và giảm chèn ép dây thần kinh – nguyên nhân gây tê bì chân tay.
4.2. Magie hữu cơ dạng Glycinate
Magie giúp giãn cơ, giảm co thắt và dễ ngủ hơn. Dạng Glycinate hấp thu tốt, không gây rối loạn tiêu hóa. Rất phù hợp với người hay mỏi vai gáy, đau lưng hoặc mất ngủ. Dùng đúng liều giúp ổn định thần kinh và giảm rõ cảm giác tê buốt.
Thiếu canxi và magie là nguyên nhân âm thầm gây tê bì, chuột rút về đêm. Nếu để lâu, tình trạng tê tay chân có thể kéo dài và ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày. 👉 Tê tay chân, tê bì chuột rút kéo dài – Dấu hiệu thiếu canxi, magie và cách bổ sung an toàn tại nhà
https://duocsilan.com/te-bi-chuot-rut-cach-khac-phuc/
5. Ăn uống đủ chất, hạn chế đường và dầu mỡ
Cô bác nên ăn nhiều rau xanh, cá béo và các loại hạt. Tránh đồ chiên, đồ ngọt và thức ăn nhiều dầu mỡ. Ai bị tiểu đường cần kiểm soát đường huyết chặt chẽ. Vì đường huyết cao lâu ngày sẽ làm hỏng dây thần kinh. Đây chính là nguyên nhân khiến tê bì chân tay kéo dài không dứt.
Tê bì chân tay – Hiểu đúng để phòng và xử lý kịp thời
Tê bì chân tay tuy là triệu chứng nhẹ ban đầu. Nhưng nếu để lâu, nó có thể là dấu hiệu cảnh báo tổn thương thần kinh, cột sống hoặc mạch máu. Chủ quan không xử lý kịp, lâu dài có thể dẫn đến teo cơ, yếu cơ hoặc mất cảm giác vĩnh viễn.
Dược sĩ chia sẻ không phải để cô bác lo lắng. Mà là để mình hiểu đúng và xử lý kịp thời. Nếu cô bác thường xuyên bị tê tay chân, đặc biệt là:
– Tê về đêm hoặc sau khi ngủ dậy.
– Cảm giác tê như kim châm, như kiến bò.
– Tê lan từ vai xuống tay, hoặc từ hông xuống chân.
– Cầm nắm yếu, đi đứng loạng choạng.
Thì đừng nên xem thường. Mỗi người sẽ có nguyên nhân và mức độ khác nhau. Cô bác cần Dược sĩ tư vấn kỹ hơn thì bấm vào link này điền thông tin về tình trạng bệnh cần tư vấn, ds sẽ liên hệ lại tư vấn cho mình cô bác anh chị nhé: https://www.duocsilan.vn/tuvanmienphi/?utm_source=duocsilan.com.
Nguồn thảm khảo: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteoarthritis/symptoms-causes/syc-20351925
